مجموعه: بیماری ها و راه درمان

فلج معده که نام علمی آن گاستروپارزی است، به معنی شل شدن حرکات معده است. این بیماری بسیار شایع و آزاردهنده است.
معده عضوی عضلانی است که با حرکات پی در پی، باعث مخلوط شدن غذا با شیره های گوارشی و هضم غذا می شود و سپس غذا را به سوی روده می راند تا در آنجا عملیات جذب مواد غذایی شروع شود.

اگرچه بیماری فلج معده باعث مرگ نمی شود و طول عمر را تغییر چندانی نمی دهد، ولی کیفیت زندگی کاهش قابل ملاحظه ای پیدا خواهد کرد. در این بیماری غذا مدت خیلی طولانی در معده باقی می ماند و فرد، احساس سیری و پری معده می کند. این احساس ناخوشایند را همه ما هنگام بیماری های ویروسی سخت تجربه کرده ایم که در بسیاری اوقات همراه با تهوع و استفراغ بوده است؛ البته به دنبال بیماری های ویروسی ایجاد مشکلات گوارشی در کودکان بسیار شایع تر است. خوشبختانه این نوع از فلج معده موقتی و گذراست و شخص، بعد از بهبودی از بیماری کاملا حال طبیعی را پیدا خواهد کرد. از علل بسیار شایع فلج معده داروها هستند. انواع داروها ی مشتقات مورفین مثل تریاک ایجاد بی اشتهایی و سیری کاذب می کند. مصرف سیگار نیز چنین عارضه ای دارد. از جمله داروهای دیگر انواع آنتی هیستامین ها مثل دیفن هیدرامین، دیمن هیدرینات و سایر هم خانواده های این داروهاست که شل شدن معده را سبب می شود. در بین بیماری ها، دیابت سر دسته بیماری هایی است که بیماری عذاب آور فلج معده را ایجاد می کند. هر چه قند خون بالاتر باشد این عارضه نیز شدیدتر است و با کنترل قند خون، معده حرکاتش بهتر خواهد شد.

فلج معده چه موقتی و به دنبال بیماری های ویروسی شایع یا داروها رخ دهد و چه این که به دنبال بیماری مزمن و دائمی مثل دیابت باشد، باید مدیریت شود. خوردن غذاهایی با حجم کم، خوردن غذاهای آبکی و نرم و پرهیز از خوردن غذاهای چرب که مدت بیشتری در معده باقی می ماند، باعث بهبود نسبی می شود. همچنین بهتر است از خوردن غذاهای دیر هضم و سنگین مثل آنهایی که دارای حبوبات است، پرهیز کرد. تحرک بدنی و پرهیز از نشستن و بخصوص دراز کشیدن یا خوابیدن بعد از غذا باعث بهترشدن این عارضه می شود. داروهای مختلفی هم برای این بیماری وجود دارد. متوکلوپرامید به صورت قطره، قرص و آمپول ، یکی از قدیمی ترین و موثرترین داروها برای درمان بیماری فلج معده است که در دیابتی ها باید روزانه سه بار مصرف شود.

داروی «اریترومایسین» که برای درمان ذات الریه استفاده می شود دارای خاصیت ایجاد حرکات معده است که می توان از شربت یا قرص آن برای درمان کم تحرکی معده استفاده کرد.
داروی «دومپریدون» که در سال های اخیر وارد داروخانه های ایران شده است نیز هم خانواده متوکلوپرامید است و می توان برای درمان این بیماری از آن استفاده کرد.