معجزه قرآن از نظر جنین شناسی

جنین شناسی پزشکی وانطباق آن باآیات قرآن ، با کشف حقایق جدید در علم جنین‌شناسی، انسان در برابر اعجاز نهفته در قرآن که به مراحل آفرینش جنین اشاره نموده ‌سر فرود آورده، چرا که اینگونه مطالب در چهل و اندی آیه و ده‌ها حدیث شریف آمده و در طول پانزده قرن خطوط اصلی در زمینه این علم را ترسیم نموده و هم اکنون آن را علم جنین‌انسانی می‌نامند. هرقدر که انسان در مطالعه‌ی آیات کریمه‌ی قرآن که به علوم مختلف اشاره نموده، تعمق کند و آن را با حقایق ثابت علمی که به تدریج کشف می‌شود مقایسه نماید، ایمان و یقین وی به خداوند و قرآن و آنچه رسول خدا صلى الله علیه وسلم از جانب خداوند آورده می‌شود. دکتر کیث‌‌مور استاد تشریح و جنین‌شناسی در دانشگاه اوتاوای کانادا بر این عقیده است که: «هر چه انسان حقایق جدیدتری را کشف کند در واقع می‌بیند که همان حقایق موجود در قرآن را تکرار کرده است»(1).

علم جنین‌شناسی مطالعه خلقت انسان از ابتدای تشکیل تخمک لقاح یافته با اسپرم تا انتهای تشکیل جنین و خروج آن از رحم مادرش بعد از نه ماه است.

تاریخ شروع این علم با چنین معنایی به قرن هفدهم بر می‌گردد، زمانیکه میکرسکوپ به دست دو دانشمند به نام‌های هام و هوک در سال 1677 اختراع شد که درخلال آن اسپرم مرد را کشف کردند. سپس دانشمندی به نام دوگراف، تخمک را کشف کرد که نام وی را بر آن گذاشتند و فولیکول دوگراف نام گرفت. نقش اصلی تخمک و اسپرم، در اواخر قرن هفدهم شناخته شد و مراحل مختلف تکامل جنین و تفاصیل دقیق تشریحی آن در قرن بیستم آشکار شد و علم روز به روز در این زمینه مطالب جدیدتری را کشف می‌کند.

اگر بعضی از دانشمندان اسلامی را که تکوین جنین را از طریق آیات کریمه و احادیث شریفه، شرح دادند استثناء کنیم، بشر تا اواسط قرن هفدهم از این علم اطلاعات ناقص و غلطی داشت. ارسطو در قرن چهارم قبل از میلاد کسی بود که نظرات و کتابهای وی تا قرن هفدهم میلادی در مجامع علمی، مقدس به شمار می‌رفت. وی عقیده داشت که جنین از اتحاد منی با خون حیض تشکیل می‌شود و حال آنکه در قرآن کریم همین بس که اینگونه تذکر می‌دهد: «ویسئلونک عن المحیض قل هو أذی فاعتزلوا النساء فی المحیض... »(2).

پزشک انگلیسی به نام هاروی که گردش بزرگ خون را کشف کرد (و قبل از وی دانشمندی به نام ابن النفیس گردش کوچک خون راکشف کرده بود) در سال 1651 عقیده داشت که رحم، جنین را ترشح می‌کند. و حال آن‌که این مطلب یک خطای فاحش علمی است. و طبق فرموده قرآن کریم، رحم قرار مکین برای نطفه است: «ولقد خلقنا الانسان من سلاله من طین، ثم جعلناه نطفه من قرار مکین»(3)و یا: « ألم نخلقکم من ماء مهین، فجعلناه فی قرار مکین»(4).

در سال 1675 میلادی، پزشکی بنام مالپیگی عقیده داشت که جنین به شکل بسیار کوچکی در داخل تخمک قرار دارد و اسپرم وظیفه‌ای جز فعال کردن تخمک ندارد. و دانشمندانی به نام هام وهوک که کاشف میکرسکوپ و اسپرم بودند، عقیده داشتند که جنین به شکل بسیار کوچکی در داخل اسپرم قرار دارد و تخمک وظیفه‌ای جز تغذیه و فعال کردن آن ندارد. تا اینکه در قرن هجدهم دو دانشمند به نامهای ولف و اسپالانزانی آمدند و ثابت کردند که جنین از نطفه‌ زن و مرد به طور یکسان تشکیل می‌شود؛ ‌همان حقیقت علمی که امروزه شناخته شده است و مسلمانان از زمان نزول قران کریم، آن را در کتاب خدا می‌خوانند و همین حقیقت باعث خضوع و خشوع و یقین آنها هر روز بیشتر از روز قبل می‌شود: «یا أیها الناس إنا خلقناکم من ذکرو أنثی»(5)یا « انّا خلقنا الانسان من نطفه أمشاج نبتلیه فجعلناه سمیعاً بصیراً»(6).

درهمان زمانی که یک شخص یهودی از پیامبر درباره خلقت انسان می‌پرسد و پیامبر صلی الله علیه وسلم در جواب می‌فرماید: «یا یهودی من کلِّّّ یخلق، من نطفة الرجل و نطفة المرأة»(7).

در سال 1839 دو دانشمند به نامهای شوآن و اشلیدن، کشف کردند که بدن انسان مجموعه‌ای از سلولها است و جنین از سلول واحدی تشکیل یافته که همان تخمک لقاح یافته است که تقسیم و تکثیر می‌شود. یعنی در واقع جسم انسان که تقریباً از صدها میلیارد سلول تشکیل شده، از یک سلول بنام سلول تخم نشأت گرفته است. قرآن هم تکثیر سلولی را اساس تکثیر حیات می‌داند:

«انّ الله خالق الحبّ و النوی، یخرج الحیّ من المیّت و مخرج المیّت من الحیّ ذلکم الله فأنّی تؤفکون»(8).

تقسیم سلولی که تمایز سلولی ( یا انفلاق سلولی) عبارت بهتری برای آن است، به معنی تقسیم و تمایز سلول به دو قسمت مساوی است و این یک عمل اصلی فیزیولوژی است که بواسطه آن موجودات زنده تکثیر می‌شوند لذا خداوند تعالی از خودش با صفت «برب ‌الفلق» یاد کرده یعنی سبب زندگی و تکثیر آن و سوره‌ای را با نام «فلق» نامگذاری کرده است.

تا اواسط قرن بیستم، نقش تخمک و اسپرم در تعیین جنسیت ژنتیکی جنین در انسان شناخته نشده بود اما پس از کشف کروموزمهای جنسی توسط دانشمندانی به نامهای«ون وینوانتر» و «پانتر» و «تئولیدان» این پدیده شناخته شد. یونانیها معتقد بودند که تعیین جنسیت با اسپرم مرد است، اگر اسپرم از بیضه راست خارج شود، جنس نوزاد مذکر می‌شود و اگر از بیضه چپ خارج شود نوزاد مونث می‌شود. و بعضی دیگر گمان داشتند که اگر جنین در سمت راست رحم رشد کند مذکر می‌شود و اگر در سمت چپ رشد کند مؤنث می‌شود. ارسطو هم که معتقد بود فرزند مذکر مربوط به هیجان روحی مرد هنگام آمیزش است و اگر فاقد آن باشد، فرزند مؤنث می‌شود.

در قرآن کریم به وضوح اشاره شده که نطفه (چه نطفه مرد باشد چه زن) اساس تعیین جنسیت جنین است که مذکر شود یا مؤنث: «و انّه خلق الزوجین الذکر و الانثی، من نطفه اذا تمنی»(9) مراحل اساسی تکامل جنین از مرحله‌ی نطفه امشاج تا مرحله‌ی علقه، مضغه، عظام و لحم (که قرآن کریم این نامهای علمی را به آنها داده) در واقع با شکل و خصوصیات میکروسکپی آنها مطابقت دارد با توجه به اینکه در طول همه این مراحل جنین از چند میلیمتر تجاوز نمی‌کند و علم جنین‌شناسی که در نیمه دوم قرن بیستم پدید آمد، چنین وصف قرآنی را از طریق میکروسکوپ تأیید نمود.

احادیث شریفه‌ای نیز بعضی از این آیات کریمه را در مورد جنین توضیح می‌دهد، مانند تعیین مدت زمانی که در آن اعضای جنین تشکیل می‌شود در اواخر قرن بیستم توسط علم جنین‌شناسی این مطلب کشف شد که لحم و عظام و سمع و بصر و اعضای جنسی از هفته هفتم بارداری شروع به تشکیل شدن نموده و تا ماه ششم کامل می‌شود. و این مصداقی است برای قول رسول اکرم صلی الله علیه وسلم که فرمود:

«اذا مرّ بالنطفه اثنتان و أربعون لیله بعث الله الیها ملکاً فصوّرها و خلق سمعها و بصرها و جلدها و لحمها و عظامها. ثم قال یا رب أذکر أم أنثی؟ فیقضی ربّک ماشاء و یکتب الملک»(10).

هر گاه چهل و دو شب از انعقاد نطفه بگذرد خداوند فرشته‌ای را مأمور می‌کند تا آن را صورت نگاری کرده و گوش و چشم و پوست و گوشت و استخوان آن را بیافریند،سپس می‌گوید پروردگارا، ‌او مرد باشد یا زن؟ و خداوند آنچه را که بخواهد حکم می‌دهد و فرشته می‌نویسد.

بنابراین در بسیاری از آیات قرآن اعجاز طبی در زمینه جنین‌شناسی پزشکی به خوبی مشهود است. در اینجا به بررسی اینگونه آیات پرداخته و پس از آوردن نظرات متفاوت در این زمینه، به نقد و بررسی آنها پرداخته و نظر معتدل بیان خواهد شد. برخی از اینگونه آیات به خوبی نشانگر اعجاز طبی قرآن بوده و برخی دیگر، در چارچوب تعریف اعجاز قرار نمی‌گیرند فلذا می‌توان از آنها به عنوان «شگفتیهای آفرینش انسان درقرآن» یاد کرد .

یک فرد صفراوی طبع :
            1)       خشکی و لاغری خاصی در اندام ها دیده می شود
            2)       نسیت به دیگران از عطش بیشتری برخوردار هستند بخصوص در فصل تابستان علاقه شدیدی به یخ و آب یخ دارند .
            3)       در بعضی از آنان یک زردی مخصوصی دیده می شودبخصوص یک زردی در سفیدی چشم.
            4)       غالباً مزه دهانشان تلخ و زبانشان خشک است
            5)       بار زبانشان غالباً زرد می زند .
            6)       بدنشان غالباً گرم است.
            7)       بدن این افراد در برخورد با عوامل فیزیکی و فیزیولوژیکی زود گرم می شود.
            8)       ترشحات بینی این افراد کم بوده و حفرات بینی آنان اکثراً خشک می باشد.
            9)       اینگونه افراد معمولاً کم خواب می شوند و یا دچار کم خوابی شدید میگردند.
            10)   پر اشتها و پر خوراک نیستند.غالباً دارای ناراحتی معده هستند.
            11)   از نظر روانی افرادی هستند که زود خشمگین و غضبناک میگردند و گاهی خودبخود عصبی می شوند.
            12)   گاهی دچار آب ترشی در گلو میشوند که گلو را می سوزاند.
            13)   بعضاً دچار سردرد بویژه شقیقه درد( نبض شقیقه) بهمراه تارکی وسیاهی چشم می شوند.
            14)   یبوست مزاج دارند.
            15)   پوست دست وصورتشات از زبری و غالباً ترک می خورند.
            16)   پوست سرشان شوره میزندو یا دچار ریزش مو و تکه های مو می شوند.(  کچلی سر زیاد دیده میشود.)
            17)   وجود لکه های سفید و قهوه ای در پوست.
            18)   رنگ ادرارشان زرد وپر رنگ است.
            19)   غالباً خواب های هولناک به همراه جنگ و ستیز، آتش و درگیری می ینند.
            20)   حالت تهوع، سرگیجه و دچار سوزش جگر هستند

چگونه یک فرد دارای طبع دموی است و نشانه های آن چیست؟

یک فرد دموی طبع:
             1)     موههای این افراد از رشد بالایی برخوردار است و دیر تر از هم  سالان خود سفید می شود.
            2)     رنگ موههای این افراد به سرخی یا سیاهی غلیظ  می زند
            3)     بدنشان سرخ رنگ است که این سرخی مربوط  است به فراوانی خون در  رگ و پوست آنها.
            4)     با خوردن غذاههایی گرم و انرژی زا گرم شده یا باصطلاح گُر میگیرد.
            5)     دست و پاهها معمولاً ضخیم و کلفت است.
            6)     رگها ی بدن پرخون و برجسته است.
            7)     از نظر روانی غالباً در دسته افراد قسی القلب، غیر حساس و خوش بین به امور زندگی هستند.
            8)     ( تقریباً اکثر قصاب ها طبیعتی دموی مزاج دارند )
            9)     در صورت بروز مزه در دهانشان غالباً این مزه به شیرینی می گراید.
            10) بعضی از آنها از سنگینی سر خود شکایت دارند مثل اینکه یک پارچه آب در سر ریخته باشند.
            11) مشاهده شده است بعضی دچار خمیازه دائم و چرت زدن هستند
            12) خیلی پرخور و علاقه مند به غذاهای پختنی  به همراه گوشت قرمز هستند.
            13) آب دهانشان کش دارو لزج است.
            14) رنگ زبانشان قرمز است مثل اینکه رب یا زرشک خورده اند.
            15) دچار دمل و جوش و خارش در بدن بویژه در بالاتنه میگردند.
            16) در بعضی افراد کسالت و خمودگی عجیبی وجود دارد.
            17) اثر اعتیاد به تریاک و مواد مخدر کمتر در ظاهرشان هویدا میشود.
            18) ناراحتی هایی همچون فشار خون،چربی خون و ناراحتی های کلیه و قلب در بین آنها رایج است.
           

چگونه یک فرد دارای طبع بلغمی است و نشانه های آن چیست؟           

یک فرد بلغمی مزاج:
            1)     بهنگام لمس دستشان احساس سردی آن حس می شود( خود احساس سردی در دست وپاهایشان می کنند)
            2)     معمولاً افرادی چاق و چله هستند
            3)     این چاقی ناشی از پف کردگی بهمراه نرمی وسستی بدن است.
            4)     رشد ونمو موهای بدن و دندان کند است.
            5)     موهای بدنشان زودتر از موقع سفید می شود.(از 20 سالگی)
            6)     خیلی به غذاهای اسیدی علاقه دارند مثل ماست ولبنیات  وترشی.
            7)     یک پریدگی رنگ وسفیدی مخصوصی درپوست بدن اینگونه افراد دیده میشود.
            8)     پوست بدنشان خیلی شل،ول وآبکی و دارای کک ومک است.
            9)     رگهای آنان پرخون نیستند وآثار کم خونی از رگهای سطحی بدن مشخص است.
            10) بدنشان بهنگام کارهای فیزیکی و فیزیولوژیکی زود گرم نمی شود.
            11) چون برودت دماغ دارند خواب بسیار دارند.( حتی 24 ساعت هم مشاهده  شده است)
            12) اغلب دچار بیماریهای رطوبتی می شوند.(لقوه پارکینسون ،پیسی وبرص،نقرس،لرزش اندام،تنگی نفس وسرفه زیاد، ضعف مثانه ، ایجاد لک قهوه ای در چشم)
            13) دربین آنها بیماران سکته ای و لقوه ای فراوانند.
            14) از نظر روانی افرادی هستند غالباً بد بین و بدگمان.
            15) مشکل کندی ذهن و فهم دارند.
            16) از نظر قلب و اعصاب از افراد پرخون و گرم مزاج ضعیفتر می باشند.
            17) دهانشان همیشه مرطوب و شب ها گاهی آب دهانشان روی بالش جاری میشود.
            18) کنترل ادرار سخت( خود نگهداری)، شتاب ادرار بهنگام تخلیه زیاد و با فشار و رنگ ادرار آنها غالباً نارنجی رنگ است.
            19) سست و بی حال ، دمدمی مزاج و غالباً سر دل ندارند ( یعنی توانایینگهداری اسرار را ندارند)
            20) درد معده، کندی هضم غذا،قولنج و یبوست و بواسیر از بیماری های معمول این افراد است.
            21) دوست دارند بعد از غذا کسی کمرشان، دست واهها و گردنشان را ماساژ دهد.
            22) درد پا و زانو زودی سراغشان می آید.

چگونه یک فرد دارای طبع سودایی است و نشانه های آن چیست؟
             
یک فرد سوداوی:
            1)     این چنین افرادی مزاجی سرد و خشک دارند
            2)     معمولاً این افراد لاغراندام می باشند که گاهی لاغری از حد طبیعی خارج است.
            3)     ماهیچه های بدنشان کوچک بوده و خود را نشان نمی دهند
            4)     قفسه سینه اشان نیز کوچک و بدون گوشت است.
            5)     بهنگام لمس پوست بدنشان سردی احساس می شود.
            6)     پوست بدنشان خشک بوده و این خشکی درلای انگشتان دست و پا بخوبی  قابل مشاهده است.
            7)     معمولاًدارای اشتهای کاذبی هستند یعنی احساس گرسنگی شدیدی میکنند ولی با یکی دولقمه غذا سیر میشوند.
            8)     احساس گزش در ناحیه فم المعده دارند( ناحیه زیر جناق سینه)
            9)     رشد موها و دندان های آنهاکند است
            10) بدنشان در برابر عوامل گرما زا زود گرم نمی شود.( باصطلاح سرمایی هستند)
            11) اکثراً یبوست مزاج دارند.
            12) دارای دست و پایی لاغر هستند.
            13) بعضی از آنها دارای بدنی پر مو هستند که در تشخیص طبع با گرم مزاج ها اشتباه می شود.
            14) رگهای آنان نسبت به افراد گرم مزاج و پرخون تنگ و باریک است ولی از افراد بلغمی مزاج بیشتر خود را نشان میدهد و این بدلیل لاغری آنان است.
            15) افرادی هستند فکور وپرخیال  و فوقالعاده حرص می خورند.(کشتی شان غرق شده)
            16) از اتفاقات رخ داده زود متاثر شده و باصطلاح هول و ولا میگیردشان.(سریع تصمیم گیری و سپس پشیمانی)
            17) یک حالت خستگی و کوفتگی همیشه در بدنشان وجود دارد.
            18) در بعضی ها بی نشاطی خاصی دیده شده است.
            19) در بعضی سوزش ادرار بهمراه رنگی تیره( خاکستری ) دیده شده است.
            20) اکثراً دچار تهوع میشوند.
            21) دچار بوی بد دهان و عفونت دهان هستند.
            22) در بعضی حالات و مواقع دچار تیرگی و خفگی رنگ صورت وپوست می شوند.
            23) خواب آشفته و کابوس گریبانگیرشان می شود.
            24) بیشتر خوابشان بدون رویا و در صورت وجود خواب سرما برف و باران و
            بهمراه  کابوس است.

خارش کف دست همیشه مژده پول نیست
یک متخصص پوست و مو خارش کف دست را نشانه برخی از بیماری‌ها دانست.
خلیل صداقت‌پیشه متخصص پوست گفت:

خارش کف دست می‌تواند نشان‌ دهنده بسیاری از بیماری‌هایی نظیر هپاتیت باشد و در صورت تکرار باید جدی گرفته شود و آزمایشات اساسی برای پیگیری بیماری‌ها انجام شود.

وی در رابطه با حساسیت‌های دارویی و خارش کف دست، گفت: احتمال واکنش بدن به دارویی خاص و اعلام ناسازگاری در قالب خارش کف دست نیز وجود دارد که در این صورت این نشانه باید جدی گرفته و نسبت به مشورت با پزشک معالج آن دارو اقدام شود.
صداقت‌پیشه برخی از مواد شیمیایی را محرک پوست دانست و ادامه داد: حساسیت تماسی در برخورد دست با برخی مواد شیمیایی چون سیمان، شوینده‌ها، برخی رنگ‌ها که حساسیت‌زا هستند ممکن است باعث خارش دست شود.

پوست بزرگ‌ترین ارگان بدن است که وظیفه محافظت از کل بدن را بر عهده دارد، ولی به این معنی نیست که نیازی به مراقبت از پوست احساس نمی‌شود.پوست انسان در صورتی که در مقابل آفتاب، جراحت و خشکی مراقبت‌ شود می‌تواند سلامت کل بدن را حفظ کند.
صداقت‌ پیشه معتقد است: این نگهداری برای ما چندان دشوار نیست فقط کافی است که از جراحت و زخم جلوگیری کنیم و یا ضد آفتابی با SPF مناسب استفاده کنیم و رطوبت مورد نیاز آن را تامین کنیم

یک ماده غذایی موثر در کنترل فشارخون
از سیب زمینی همیشه به عنوان یک غذای چاق کننده یاد شده است، اما تحقیقات جدید نشان می دهند که مصرف روزانه این ماده غذایی می تواند در کاهش فشارخون موثر باشد، بدون اینکه وزن را افزایش دهد.

این تحقیق در دانشگاه پنسیلوانیا و بر روی 18 فرد مبتلا به فشارخون بالا که از اضافه وزن و چاقی نیز رنج می بردند انجام شد و نتایج آن در کنگره شیمی امریکا ارائه گردید. فشارخون سیستولیک (ماکزیمم) و دیاستولیک (مینیمم) این افراد به طور منظم مورد ارزیابی قرار گرفت.
پس از مصرف سیب زمینی، میانگین فشارخون دیاستولیک 4.3 درصد و فشار سیستولیک 3.5 درصد کاهش یافت، در حالی که هیچ گونه افزایشی در وزن افراد این گروه مشاهده نشد.

سیب زمینی بیشتر از سایر سبزیجات از رژیم غذایی افراد دارای اضافه وزن و چاق حذف می شود، زیرا این باور در میان مردم ایجاد شده است که به دلیل کربوهیدرات بالای سیب زمینی باید در مصرف این ماده غذایی احتیاط نمود، در حالی که اگر سیب زمینی سرخ نشود و بدون کره، مارگارین، خامه و سس مایونز مصرف شود، تنها 110 کالری انرژی در ازای هر سیب زمینی به بدن می رسد، اما در مقابل بسیاری از مواد مغذی از جمله ویتامین ها و ترکیبات شیمیایی مفید تامین می گردد.

برای انجام این تحقیق نیز از سیب زمینی پخته شده در فر و بدون روغن استفاده شد. نکته مهم در این مطالعه این بود که در سیب زمینی سرخ شده و چیپس به دلیل این که با حرارت بالا و روغن زیاد آماده می شوند، بسیاری از ترکیبات مفید تخریب شده و تنها نشاسته، چربی و برخی از مواد معدنی باقی می مانند. استفاده از روش بخارپز و همچنین فر بهترین روش طبخ سیب زمینی بوده و مواد مغذی آن را حفظ می نماید.